Zorg voor statushouders in Nederland

Het bieden van adequate medische zorg aan asielzoekers en statushouders in Nederland is net even anders dan het leveren van reguliere zorg. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van hoe deze zorg is georganiseerd, vanaf de opvanglocaties tot in de huisartsenpraktijken. Daarnaast bespreken we de procedures voor het opvragen van medische dossiers, het belang van cultuursensitieve zorg en de uitdagingen rondom mythes en vooroordelen binnen de zorg.

Wat is een vluchteling en hoelang blijf je statushouder?

Definitie van een vluchteling

Een vluchteling is een persoon die zijn of haar land ontvlucht vanwege vervolging, oorlog of geweld, en die internationale bescherming zoekt in een ander land, zoals Nederland.

Statushouder: verblijfsduur en rechten

Een statushouder is iemand die een verblijfsvergunning heeft gekregen na het doorlopen van de asielprocedure. Deze vergunning kan tijdelijk of permanent zijn, afhankelijk van individuele omstandigheden en het beleid van Nederland.

Aantal statushouders in Nederland

Over de periode 2015-2021 hebben gemeenten in totaal 166.243 statushouders gehuisvest. Gemiddeld huisvestten zij in deze periode 23.749 statushouders per jaar.  Deze groep mensen heeft een verblijfsvergunning ontvangen en heeft recht op bepaalde sociale en medische voorzieningen.

Zorg in de huisartsenpraktijk

Zorg voor statushouders met eigen woning

Statushouders met een verblijfsvergunning en een eigen woning moeten een zorgverzekering afsluiten en zich inschrijven bij een huisartsenpraktijk. De huisartsenzorg voor deze groep valt onder de Zorgverzekeringswet, vergelijkbaar met andere Nederlandse burgers.

Zorg voor onverzekerbare vreemdelingen

Sommige asielzoekers ontvangen geen verblijfsvergunning en moeten Nederland verlaten. Voor noodzakelijke medische zorg kunnen zij terecht bij huisartsen onder de regeling voor onverzekerbare vreemdelingen. Hetzelfde geldt voor iemand die illegaal in Nederland verblijft zonder asiel aan te vragen.

Via de LHV-Declareerwijzer is er meer informatie over het declareren van de zorg voor onverzekerbare vreemdelingen te vinden.

Zo vraag je een medisch dossier op

Procedure voor Statushouders

Voor statushouders die vanuit een azc verhuizen naar een eigen woning, kan het medisch dossier worden opgevraagd bij Gezondheidszorg Asielzoekers (GZA). Dit kan via het Inschrijving Op Naam (ION) formulier of door contact op te nemen met de Praktijklijn van GZA voor spoedaanvragen of ontbrekende BSN-nummers.

Betreft het een patiënt zonder BSN, of werkt ION niet, dan kun je dit formulier sturen naar de Praktijklijn (het 24/7 medisch contactcentrum van GZA). Dit kan via Zorgmail Filetransfer (Arts en Zorg GZA ( te Utrecht) AGB code: 01008265).

Spoedaanvragen en Contact

Voor spoedaanvragen stuur je een e-mail naar praktijklijngza@zorgmail.nl met de vermelding ‘Spoedaanvraag dossier’. Voor algemene vragen of als je het dossier nog niet hebt, kun je contact opnemen met de Praktijklijn, bereikbaar via 088 – 112 2 113.

Het gebruik van de tolkentelefoon

Waarom een tolkentelefoon?

Een professionele tolk is essentieel bij het verlenen van zorg aan statushouders en migranten die de Nederlandse taal niet beheersen. Dit is vooral belangrijk bij complexe zorgvragen, gevoelige onderwerpen en slechtnieuwsgesprekken, zo blijkt uit onderzoek van Nivel.

Hoe werkt de tolkentelefoon?

Huisartsen kunnen gebruik maken van de tolkentelefoon, die meestal wordt vergoed door regionale achterstandsfondsen. Door het gebruik van de postcodezoeker kun je eenvoudig vinden welk achterstandsfonds in jouw regio actief is. De procedure is eenvoudig: binnen enkele minuten heb je een tolk aan de lijn, wat bijdraagt aan de kwaliteit van de zorgverlening.

Meer informatie: https://www.zoschakeltueentolkin.nl/

Cultuursensitieve zorg in de praktijk

Wat is cultuursensitieve zorg?

Cultuursensitieve zorg houdt rekening met de culturele achtergrond, normen en waarden van patiënten. Het doel is om de zorg af te stemmen op individuele behoeften en om misverstanden te voorkomen.

Mythes en vooroordelen in de zorg

Onderzoek en problematiek

Recent onderzoek toont aan dat mythes en onbewuste vooroordelen nog steeds voorkomen in de Nederlandse zorg. Zo ervaren patiënten met een migratieachtergrond soms dat zorgverleners hun klachten niet serieus nemen vanwege hun afkomst.

Voorbeelden en bewustwording

Patiënten rapporteren voorbeelden waarin zorgverleners stereotyperingen toepassen zoals het idee dat bepaalde groepen een hogere pijngrens zouden hebben. Dit kan leiden tot onderdiagnose en suboptimale zorgverlening.

Veelgestelde vragen rondom zorg voor statushouders

1. Hoe vraag ik een medisch dossier op voor een nieuwe patiënt?

Je kunt het medisch dossier van een statushouder opvragen via het Inschrijving Op Naam (ION) formulier. Voor spoedgevallen kun je een e-mail sturen naar praktijklijngza@zorgmail.nl.

2. Wordt de tolkentelefoon vergoed?

Ja, het gebruik van de tolkentelefoon wordt meestal vergoed door regionale achterstandsfondsen. Raadpleeg de website van jouw regionale fonds voor meer informatie.

3. Hoe kan ik als zorgverlener bijdragen aan cultuursensitieve zorg?

Zorgverleners kunnen trainingen volgen in interculturele communicatie en het gebruik van tolken. Dit helpt om de zorg af te stemmen op de behoeften van patiënten met diverse achtergronden.