Bij chronisch otitis externa is vaak de huid over de gehele lengte van de gang bij de aandoening betrokken, waarbij het klinische beeld zeer uiteenlopend is en kan variëren van lichte otorroe tot een zeer pijnlijke, gezwollen etterende gang met granulaties, beslagen, korsten die gepaard kan gaan met klierzwelling voor en onder het oor. De droge vorm is vaak meer een jeukende, licht schilferende tot eczemateuze huidaandoening dan een bacteriële ontsteking.
Oorzakelijke factoren zijn trauma, irritatie (oorpeuteren, oorreinigen, hoorapparaat, walkman), een in aanleg nauwe ingang van de meatus acusticus externus, een hoge vochtigheidsgraad (zwemmers , tropisch klimaat), bestaande otitis media en overgevoeligheid voor oordruppels. Soms ook als gevolg van bepaalde huidaandoeningen als contacteczeem en psoriasis.
Diagnose
Therapie
-
Niet uniform aan te geven bij de sterk uiteenlopende etiologie en het klinisch zeer gedifferentieerde beeld, daarom slechts enkele richtlijnen. De basis van de behandeling is altijd: goed reinigen van de gehoorgang.
-
Wijzen op vermijden van krabben of peuteren in het oor.
-
Bij furunkel: tampon met salicylzuurzalf 2% FNA, dagelijks wisselen; analgetica, na doorbraak behandelen als een vochtige otitis externa.
-
Een vochtige otitis externa eerst droogmaken en ontzwellen door enkele dagen nathouden met een tampon met aluminiumacetotartraat FNA (Alucet oordruppels FNA), zure oordruppels met 0,1% triamcinolon in de gehoorgang.
-
Bij een geperforeerd trommelvlies of irritatie: oplossing verdunnen 1:10, dat wil zeggen 1,2% in plaats van 12% aluminiumzout.
-
Bij gezwollen gehoorgang: oortampon (gaas of aangepaste Merocel®-tampon) ged. 24 uur met 0,1% triamcinolon in zure oordruppels FNA. Vervolgens inspectie.
-
Bij hevige jeuk: zure oordruppels met triamcinolon 0,1% FNA of Locacorten-Vioformcrème.
-
De gehoorgang kan men reinigen door uitspuiten met een chloorhexidineoplossing of lauw water en daarna zorgvuldig drogen, vervolgens een zalftampon aanbrengen waarin bijvoorbeeld chloorhexidine-digl. 0,5%, en hydrocort. acet. 0,2% is verwerkt, of druppelen met zure oordruppels met triamcinolonacetonide 0,1% FNA. Bij geen effect op geleide kweek: oordruppels met antibiotica en corticosteroïd.
-
Ondanks een goed effect van dergelijke oordruppels (na 1 week ca. 50% klachtenvrij, na 2 weken 75%, na 3 weken 90%) moet met recidieven en overgevoeligheid rekening worden gehouden.
-
Een schilferige, eczemateuze nauwe gehoordoorgang kan met een verwijdingsplastiek van de meatus zeer goed worden verholpen.
Bij de oudere patiënten met een slecht gereguleerde diabetes is de zeer zeldzame otitis externa maligna (otitis externa necroticans) aan te treffen, waarbij een Pseudomonas-infectie bestaat met osteomyelitis van de schedelbasis. Hierbij is soms uitgebreide chirurgie geïndiceerd en in ieder geval een intensief systemisch toegediende antibiotische therapie.
Uit: Diagnose en therapie 2015-2016, hoofdstuk 9 Keel-, neus- en oorheelkunde
Beeld: © Dr. P. Marazzi / Science Photo Library
