Angina zonder obstructieve coronaire arteriën (ANOCA) is een veelvoorkomende oorzaak van pijn op de borst, waarbij vernauwing van de kransslagaders afwezig is. De onderliggende oorzaak kan liggen in coronair vasomotore disfunctie, wat leidt tot spasmen of een verminderde werking van het endotheel of de microvasculatuur. Om dit te diagnosticeren, wordt vaak een invasieve coronaire functietest (ICFT) uitgevoerd. Hoewel deze test waardevol is, brengt het risico’s met zich mee voor de patiënt. Daarom is er een groeiende behoefte aan niet-invasieve alternatieven om coronair vasomotore disfunctie op te sporen.
Coronair vasomotore disfunctie
Coronair vasomotore disfunctie omvat verschillende mechanismen, zoals vasospasme, endotheliale disfunctie en microvasculaire disfunctie. Deze afwijkingen kunnen leiden tot onvoldoende bloedtoevoer naar het hart, wat symptomen zoals angina veroorzaakt. In de klinische praktijk wordt de diagnose vaak gesteld via een ICFT, waarbij intracoronaire toediening van acetylcholine en adenosine de respons van de bloedvaten op deze stoffen meet.
Uit onderzoek blijkt dat een significant deel van de ANOCA-patiënten coronair vasomotore disfunctie vertoont. In een studie onder 43 patiënten met ANOCA bleek 88% van de deelnemers een vorm van coronair vasomotore disfunctie te hebben, met overlappingen tussen de verschillende typen disfunctie.
Onderzoek naar niet-invasieve diagnostiek
Invasieve testen, zoals ICFT, zijn belastend voor patiënten en niet zonder risico. Hierdoor groeit de interesse in het vinden van betrouwbare, niet-invasieve alternatieven. Een van de onderzochte methoden is laser speckle contrast analyse (LASCA). Deze techniek analyseert de doorbloeding in de huid om aanwijzingen te geven over de werking van de microvasculatuur in het hele lichaam, inclusief het hart.
Het onderzoek toonde aan dat coronair vasomotore disfunctie samenhangt met een verminderde respons op natrium-nitroprusside, een vaatverwijdend middel. Dit suggereert dat systemische vasculaire gladde spierdisfunctie een rol kan spelen bij ANOCA, en dat perifere microvasculaire testen, zoals LASCA, nuttig kunnen zijn als niet-invasieve screeningsmethode.
Klinische implicaties voor de huisarts
Huisartsen spelen een cruciale rol in de diagnose en behandeling van patiënten met angina en ANOCA. Gezien de complexiteit van deze aandoening is het belangrijk om symptomen serieus te nemen en indien nodig door te verwijzen naar specialisten. Niet-invasieve tests zoals LASCA kunnen in de toekomst wellicht een waardevolle aanvulling zijn op de diagnostische mogelijkheden van de huisarts, mits deze verder worden ontwikkeld en gevalideerd. Tot die tijd blijven consulten met specialisten en eventueel invasieve testen noodzakelijk om de juiste diagnose te stellen.
Daarnaast is het belangrijk om naast medicamenteuze behandeling ook aandacht te besteden aan leefstijlinterventies bij deze patiënten. Verminderde fysieke inspanning, stressmanagement en gezonde voeding kunnen bijdragen aan een betere prognose.
Veelgestelde vragen
1. Hoe herken ik coronair vasomotore disfunctie bij mijn patiënten?
Patiënten met coronair vasomotore disfunctie kunnen klagen over pijn op de borst, vooral bij inspanning of stress. De pijn kan echter ook optreden in rust. Indien er bij aanvullend onderzoek geen obstructieve coronaire hartziekte wordt gevonden, kan verdere diagnostiek naar vasomotore disfunctie overwogen worden.
2. Is er een niet-invasieve manier om coronair vasomotore disfunctie vast te stellen?
Momenteel wordt coronair vasomotore disfunctie meestal gediagnosticeerd via invasieve methoden zoals ICFT. Er is echter hoop dat technieken zoals laser speckle contrast analyse (LASCA) in de toekomst een betrouwbaar, niet-invasief alternatief kunnen bieden.
3. Wat zijn de behandelopties voor ANOCA-patiënten?
De behandeling van ANOCA bestaat meestal uit een combinatie van medicamenteuze therapie en leefstijlaanpassingen. Medicijnen zoals calciumantagonisten en nitraten kunnen helpen bij het verminderen van symptomen. Daarnaast is het belangrijk om aandacht te besteden aan risicofactoren zoals hypertensie en hypercholesterolemie, en om patiënten te stimuleren om stress te verminderen en regelmatig te bewegen.
