Dermatologie
04 feb 2019

Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Huidkanker in beeld | Basalecelcarcinoom en de DD

Afgelopen decennium is duidelijk geworden dat huidkanker in Nederland epidemische vormen heeft aangenomen. Een zeer groot deel van onze bevolking zal tijdens het leven te maken krijgen met enige vorm van huidkanker. Vroege diagnostiek en behandeling zijn cruciaal voor het in de hand houden van de ziektegerelateerde morbiditeit en kosten. Hierbij is een grote rol weggelegd voor u als huisarts. De variatie in klinische presentatie van de verschillende huidmaligniteiten is groot en maakt adequaat differentiëren en verwijzen tot een uitdaging.

Diagnostiek met het blote oog

Het grote voordeel bij de diagnostiek van huidafwijkingen is dat ze gemakkelijk te inspecteren zijn en eventueel fotografisch vastgelegd kunnen worden voor de follow-up. Het lastige is dat veel huidafwijkingen op elkaar lijken, terwijl de pathogenese sterk verschilt. Voor de vroegdiagnostiek van huidmaligniteiten is het van belang juist die, soms subtiele, kenmerken eruit te pikken die de alarmbellen doen rinkelen. Hierna wordt voor de drie meest voorkomende huidmaligniteiten een overzicht gegeven met speciale aandacht voor bruikbare klinische clues.

Basalecelcarcinoom en de DD

Het basalecelcarcinoom (BCC) is een langzaam groeiende, symptoomarme tumor die vrijwel nooit metastaseert. Het BCC komt voor op zon geëxposeerde gebieden, waarbij ruim 65% gelokaliseerd is in het hoofd-halsgebied, gevolgd door 15% op de romp. Klinisch zijn er grofweg drie typen te onderscheiden: nodulaire BCC’s al dan niet met ulceratie, oppervlakkige BCC’s en cicatriciële BCC’s. In fig. 2 zijn van elk klassieke voorbeelden en varianten weergegeven.

 

In ruim 50% van de BCC’s gaat het om het nodulaire type, dat het vaakst voorkomt in het gelaat. De karakteristiek glanzende rand kan vaak pas worden waargenomen bij een juiste belichting en het strekken van de huid. U moet er dus actief naar zoeken.

Het superficiële BCC (ook oppervlakkig of romphuidtype genoemd) is meestal op de romp en schouders gelokaliseerd en is het meest voorkomende type onder de jongere populatie volwassenen. Het dermatitisachtige beeld van deze laesie is soms moeilijk te onderscheiden van eczeem, psoriasis of dermatomycose (zie kader). Ook deze vorm is echter symptoomarm en jeukt dus niet; een handig onderscheid met inflammatoire dermatosen.

Kader – Differentiële diagnose per type basalecelcarcinoom

  • nodulair

    • dermale naevus naevocellularis
    • talgklierhyperplasie
    • molluscum contagiosum
    • dermatofibroom

  • superficieel

    • eczeem
    • dermatomycose
    • M. Bowen
    • psoriasis

  • sclerotisch

    • litteken
    • morfea

Als laatst is het sclerotische oftewel cicatriciële type BCC te onderscheiden. Dit type omvat 5% van alle gevallen van BCC en komt met name voor in het gelaat. Karakteristiek voor deze laesie is het littekenachtige aspect; een ‘tumor’ ontbreekt. Deze laesies kunnen zeer subtiel zijn en worden evidenter indien de huid opgespannen wordt.

Lees het hele artikel in Bijblijven 2/2017, Hoofdstuk De uitdaging: vroege herkenning van huidkanker.

Bron en beeld: Bijblijven, Uitgave 2/2017