Casus: De Menopauze

Patiënte: Maria, 52 jaar

Maria is een 52-jarige vrouw die haar huisarts bezoekt vanwege aanhoudende klachten. Ze merkt dat ze de afgelopen zes maanden onregelmatige menstruatiecycli heeft gehad, en sinds twee maanden heeft ze helemaal geen menstruatie meer gehad. Daarnaast ervaart ze verschillende symptomen die haar dagelijks leven verstoren.

Symptomen

1. Opvliegers: Maria heeft meerdere keren per dag last van plotselinge warmte-aanvallen, gevolgd door hevig zweten en vervolgens een koude rilling.
2. Nachtelijk zweten: Hierdoor heeft ze problemen met slapen, wat resulteert in vermoeidheid overdag.
3. Slaapproblemen: Ze wordt vaak ’s nachts wakker en kan moeilijk weer in slaap vallen.
4. Stemmingswisselingen: Maria merkt dat ze sneller geïrriteerd is en soms zonder duidelijke reden verdrietig wordt.
5. Vaginale droogheid: Dit veroorzaakt ongemak tijdens geslachtsgemeenschap.
6. Veranderingen in libido: Ze heeft minder interesse in seksuele activiteit.
7. Gewichtstoename: Maria is in korte tijd een paar kilo aangekomen, ondanks geen verandering in dieet of activiteitenniveau.
8. Geheugen- en concentratieproblemen: Ze merkt dat ze vaker dingen vergeet en zich moeilijker kan concentreren.

Diagnosestelling

Na een grondige anamnese en lichamelijk onderzoek stelt de huisarts vast dat Maria zich in de menopauze bevindt. Dit wordt verder ondersteund door bloedonderzoek dat verhoogde niveaus van follikelstimulerend hormoon (FSH) en lage niveaus van oestrogeen laat zien, wat typerend is voor de menopauze.

Behandelopties

De huisarts bespreekt verschillende behandelingsmogelijkheden met Maria:

1. Hormoontherapie

• Voordelen: Verlicht opvliegers, nachtelijk zweten, vaginale droogheid en andere menopauzale symptomen. Kan ook helpen bij het voorkomen van osteoporose.
• Nadelen: Mogelijke risico’s op hartziekten, beroerte, bloedstolsels en borstkanker bij langdurig gebruik.

2. Niet-hormonale medicatie

• Antidepressiva (zoals SSRIs en SNRIs): Kan helpen bij opvliegers en stemmingswisselingen.
• Gabapentine: Kan nuttig zijn bij opvliegers, vooral ’s nachts.

3. Levensstijlaanpassingen

• Dieet: Gezond eten, rijk aan calcium en vitamine D.
• Beweging: Regelmatige fysieke activiteit om gewichtstoename te beheersen en botgezondheid te ondersteunen.
• Stressmanagement: Technieken zoals yoga, meditatie en mindfulness.

Besluit

Maria kiest, in overleg met haar huisarts, voor een gecombineerde aanpak. Ze begint met een lage dosis hormoontherapie voor een beperkte periode om haar symptomen te verlichten. Daarnaast past ze haar levensstijl aan door regelmatig te gaan wandelen, gezond te eten en stressverlagende technieken te beoefenen.

Gevolgen van de behandeling

Na drie maanden meldt Maria significante verbeteringen:

1. Verminderde opvliegers en nachtelijk zweten: Deze symptomen zijn minder frequent en intens.
2. Betere slaapkwaliteit: Maria slaapt dieper en wordt minder vaak wakker.
3. Gestabiliseerde stemming: Ze voelt zich emotioneel stabieler en minder geïrriteerd.
4. Verbeterd seksleven: Vaginale droogheid is verminderd, wat geslachtsgemeenschap comfortabeler maakt.

De huisarts blijft alert op mogelijke bijwerkingen van hormoontherapie en plant regelmatige controles in. Maria voelt zich beter uitgerust en is dankbaar voor de verbeterde levenskwaliteit, maar blijft bewust van de noodzaak om haar gezondheid regelmatig te laten controleren.

Conclusie

De menopauze is een natuurlijke fase in het leven van een vrouw die gepaard kan gaan met diverse symptomen. Een zorgvuldige afweging van behandelopties door de huisarts, in overleg met de patiënte, kan leiden tot effectieve verlichting van symptomen en een verbeterde kwaliteit van leven. Het is belangrijk dat de gekozen behandeling regelmatig geëvalueerd wordt om eventuele risico’s te minimaliseren en de gezondheid van de patiënte te waarborgen.