Voor het ontstaan van regionale knelpunten in huisartsencapaciteit worden vaak twee oorzaken genoemd: jonge huisartsen werken in het begin van hun loopbaan in de regio waar zij hun opleiding hebben gevolgd en de nieuwe generatie huisartsen werkt het liefst in de Randstad. Uit enquête-onderzoek onder zo’n 1.100 alumni huisartsgeneeskunde blijkt dat beide veronderstellingen steekhoudend zijn.
Uit het onderzoek blijkt dat alumni voornamelijk aan de slag gaan in of rond de regio van het opleidingsinstituut. Ook verschilt de spreiding van alumni met die van de totale groep huisartsen: in Twente, Flevoland en Noordwest-Veluwe en Stedendriehoek werkt relatief een klein aandeel alumni ten opzichte van het aandeel in de gehele huisartsencapaciteit. Hetzelfde geldt voor een aantal regio’s in Brabant.
Utrecht het meest populair
Utrecht is de populairste regio: van de pas afgestudeerde huisartsen geeft 16,3% aan in Utrecht te willen werken. Flevoland is het minst populair met 2,4%. Daarnaast blijkt dat in de minder populaire regio’s ook een relatief hoge uitstroom aan huisartsencapaciteit wordt verwacht. Dit brengt vooral de regio’s buiten de Randstad in een relatief ongunstige arbeidsmarktpositie.
Of de instroom van nieuwe huisartsen in alle regio’s voldoende zal zijn om de uitstroom van (oudere) huisartsen te compenseren zal echter ook afhangen of jonge huisartsen hun vestigingsvoorkeuren kunnen realiseren. Bovendien kunnen hun voorkeuren later in hun loopbaan wijzigen door privéfactoren, arbeidsmarktomstandigheden of beleid. Eerder Nivel-onderzoek over vraag en aanbod in de huisartsenzorg liet zien dat in gebieden buiten de Randstad de vraag naar huisartsenzorg relatief snel toeneemt.
Data
Voor het onderzoek zijn data uit twee eerdere onderzoeken gebruikt. De data over de werklocatie en vestigingsvoorkeuren van alumni komen uit onderzoek over de kwaliteit van de opleiding huisartsgeneeskunde in opdracht van de SBOH, werkgever van huisartsen in opleiding. Dit onderzoek bestond uit enquêtes onder huisartsen die in 2019 maximaal vijf jaar waren afgestudeerd; de respons was 37%, wat neerkomt op 1.104 ingevulde vragenlijsten. De data over de spreiding van de totale beroepsgroep van huisartsen en de verwachte uitstroom per regio komen uit onderzoek naar de balans in vraag en aanbod in de huisartsenzorg uit 2018. Dit onderzoek is gebaseerd op een enquête onder huisartspraktijken (22% respons, 1.113 praktijken) en analyses op bestanden van de Stichting Pensioenfonds Huisartsenzorg.
Bron: Nivel
Beeld: Fotolia
