Mevrouw Janssen (68 jaar) bezoekt haar huisarts, Dr. Verbeek, vanwege langdurige slaapproblemen. Sinds het overlijden van haar man vijf jaar geleden, en de recente verhuizing van haar dochter naar het buitenland, heeft ze moeite om de nachten door te slapen. Ze hoopt dat de huisarts haar een oplossing kan bieden, mogelijk in de vorm van medicatie.
Achtergrond van de patiënt
Mevrouw Janssen, een 68-jarige weduwe, heeft de afgelopen maanden te maken met aanhoudende slapeloosheid. Vijf jaar geleden verloor ze haar echtgenoot, en onlangs verhuisde haar dochter naar het buitenland. Deze veranderingen hebben haar dagelijkse routine aanzienlijk beïnvloed. Voorheen zorgde zij voor haar dochter en kleinkinderen, maar nu brengt ze veel tijd alleen door. Haar sociale contacten zijn verminderd en ze heeft minder dagelijkse activiteiten.
Klachten en symptomen
Mevrouw Janssen meldt dat ze moeilijk de hele nacht doorslaapt en vaak vroeg wakker wordt, zonder in staat te zijn opnieuw in slaap te vallen. Ze valt doorgaans rond 23:00 uur in slaap, maar wordt rond 3:00 uur wakker en ligt dan urenlang te woelen. Dit resulteert in vermoeidheid overdag, wat haar stemming en dagelijkse functioneren negatief beïnvloedt. Ze voelt zich prikkelbaar en merkt dat dit haar contacten met anderen schaadt.
Medische evaluatie
Bij het medische consult onderzoekt Dr. Verbeek mogelijke oorzaken van de slaapproblemen. Lichamelijke aandoeningen worden uitgesloten, evenals depressie en angststoornissen. Mevrouw Janssen heeft geen chronische ziekten en gebruikt geen medicatie die slapeloosheid zou kunnen veroorzaken. Dr. Verbeek constateert dat mevrouw Janssen overdag vaak dutjes doet en weinig fysieke activiteiten onderneemt.
Diagnose en initiële adviezen
Dr. Verbeek stelt de diagnose chronische slapeloosheid en ziet de inactiviteit overdag als een belangrijke factor. Hij raadt mevrouw Janssen aan om meer fysieke activiteiten in haar dagelijkse routine op te nemen, zoals wandelen of tuinieren. Daarnaast adviseert hij haar om overdag niet te dutten, zodat ze ’s avonds vermoeider is en makkelijker in slaap valt.
Bespreking van medicatie
Mevrouw Janssen vraagt om slaappillen, maar Dr. Verbeek legt uit dat deze slechts een tijdelijke oplossing bieden en kunnen leiden tot afhankelijkheid en bijwerkingen zoals valrisico’s. Hij stelt voor om eerst niet-medicamenteuze methoden te proberen en over een maand terug te komen voor een evaluatie.
Evaluatie na vier weken
Na vier weken meldt mevrouw Janssen enige verbetering in haar slaap, maar ze blijft vroeg wakker worden. Ze heeft geprobeerd meer te bewegen en niet overdag te slapen, maar merkt weinig verschil. Dr. Verbeek adviseert om haar tijd in bed te beperken tot de uren die ze daadwerkelijk slaapt. Hij stelt voor om pas naar bed te gaan als ze echt slaperig is, wat betekent dat ze haar bedtijd naar later moet verschuiven.
Verdere behandeling en diagnose dementie
Een maand later komt mevrouw Janssen terug zonder significante verbetering. Tijdens een diepgaand gesprek met Dr. Verbeek valt op dat mevrouw Janssen vergeetachtig is en moeite heeft met het onthouden van recente gebeurtenissen. Ze kan zich bijvoorbeeld niet goed herinneren wat ze de afgelopen dagen heeft gedaan. Dr. Verbeek vermoedt dat er meer aan de hand is en besluit aanvullende onderzoeken te laten doen.
Aanvullende onderzoeken
Dr. Verbeek verwijst mevrouw Janssen naar een neuroloog voor verder onderzoek. De neuroloog voert een reeks testen uit, waaronder:
- Mini-Mental State Examination (MMSE): Deze test beoordeelt de cognitieve functies van mevrouw Janssen, zoals geheugen, aandacht en taalvaardigheden.
- MRI-scan: Hiermee wordt gekeken naar structurele veranderingen in de hersenen die kunnen wijzen op dementie.
- Bloedonderzoek: Dit sluit andere mogelijke oorzaken van geheugenproblemen uit, zoals vitaminetekorten of schildklieraandoeningen.
Uit de onderzoeken blijkt dat mevrouw Janssen in een vroeg stadium van dementie verkeert. Deze diagnose verklaart zowel haar slaapproblemen als haar toenemende vergeetachtigheid en gedragsveranderingen.
