Wat is het verschil tussen de mondkapjes die de zorg wil en de mondkapjes die nu meestal worden gedragen in de zorg?
De beroepsvereniging Verzorgenden en Verpleegkundigen Nederland (V&VN) was een van de organisaties die vroeg om een nieuw advies over mondkapjesgebruik in de zorg. De beroepsvereniging wil dat de in het RIVM-advies zogenaamde FFP2-maskers vaker worden voorgeschreven in plaats van de chirurgische mondmaskers die nu de standaard zijn.
Verschil chirurgische mondmaskers en FFP2-maskers
Een chirurgisch mondmasker lijkt erg op de blauwe of witte (niet-medische) mondmaskers die je bijvoorbeeld bij de drogisterij kan kopen. De chirurgische mondmaskers die door verpleeghuispersoneel worden gebruikt hebben meestal een waterafstotende laag en bestaan in totaal uit drie lagen. Dit mondkapje sluit niet nauw aan op het gezicht en bevat geen filter.
Volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) beschermen deze mondkapjes de patiënt vooral tegen druppels (waar virusdeeltjes in kunnen zitten) die de zorgverlener uitstoot. Doordat de mondkapjes niet nauw op het gezicht aansluiten, zijn ze volgens de IGJ minder geschikt dan de FFP2-mondmaskers. De FFP2-mondmaskers sluiten namelijk wel nauw aan. Bovendien bevatten deze mondkapjes een filter dat heel kleine druppels – waar het coronavirus in kan zitten, zogenaamde aerosolen – voor een groot deel tegenhouden. Het FFP2-mondmasker moet, net als het chirurgisch mondmasker, na drie uur dragen worden weggegooid.
Hoe worden deze mondkapjes nu gebruikt?
Op dit moment adviseert het RIVM zorgmedewerkers om bij het verzorgen van patiënten standaard de chirurgische mondmaskers te gebruiken. Alleen als er zogenaamde ‘hoogrisicohandelingen’ worden gedaan, waarbij veel aerosolen vrijkomen, wordt een FFP2-mondmasker geadviseerd. Een hoogrisicohandeling is bijvoorbeeld het aan de kunstmatige beademing leggen van een COVID-19-patiënt. Dit advies is geen wet, zorgmedewerkers mogen ervan afwijken. Maar, onderzoek van Follow the Money (FTM) liet zien dat dit in de praktijk moeilijk is voor zorgmedewerkers. Zorginstellingen houden veelal vast aan het RIVM-advies.
Wat weten we over de werking?
Niet alleen de V&VN wil dat het RIVM zijn advies aanpast. Ook verschillende vakbonden en het Red Team (pdf Red Team), een groep van onafhankelijke experts, willen dat zorgmedewerkers standaard de zogenaamde FFP2-maskers gaan dragen. Hoeveel nut het dragen van FFP2-mondmaskers heeft ten opzichte van het dragen van chirurgische mondmaskers, valt op basis van onderzoek nog niet te zeggen. Dit komt uit een analyse van onderzoek naar mondmaskers in de zorg van twee Canadese onderzoekers. Hierin wordt een onderzoek besproken waarin meerdere onderzoeken naar het gebruik van mondmaskers in het ziekenhuis tegen het coronavirus en de verwante virussen SARS en MERS zijn bestudeerd. Dit onderzoek vond aanwijzingen dat FFP2-mondmaskers iets meer bescherming bieden tegen deze virussen dan chirurgische mondmaskers. Er waren echter belangrijke beperkingen aan het onderzoek. Zo is niet bekend of er hoogrisicohandelingen werden uitgevoerd door zorgmedewerkers die alleen een chirurgisch mondmasker droegen.
De Canadese onderzoekers schrijven dat er naar luchtweginfecties in het algemeen, zoals verkoudheid en griep, een stuk meer onderzoek is gedaan. Uit de meeste van deze onderzoeken komt naar voren dat FFP2-mondmaskers in de zorg ongeveer net zo vaak luchtweginfecties voorkomen als chirurgische mondmaskers. Een mogelijke verklaring hiervoor is de manier waarop de FFP2-mondmaskers gedragen worden. FFP2-maskers werden in één onderzoek bijvoorbeeld vaker afgedaan. Ook is het belangrijk dat een FFP2-masker goed aansluit: een slecht zittend FFP2-masker werkt mogelijk minder goed dan een chirurgisch mondmasker.
Voorraad FFP2-maskers
In het begin van de coronacrisis was er een groot tekort aan FFP2-maskers. Daar lijkt nu geen sprake meer van. Er liggen miljoenen van dit soort maskers op voorraad, zo blijkt uit een overzicht van het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH).
Lees ook het artikel: Mondneusmaskers: dit moet je weten
Bron: NU.nl
Beeld: © CHUTIDECH / stock.adobe.com / © PixelboxStockFootage / stock.adobe.com
