Een opgejaagd gevoel, stress, vermoeidheid, een slechte slaap. Het aantal burn-outklachten onder werknemers neemt ogenschijnlijk toe. Maar uit de vorige week verschenen Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2018 (Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en onderzoeksinstituut TNO) blijkt dat rugklachten vaker worden genoemd als reden voor verzuim dan klachten van overspannenheid.
Meer rugklachten dan burn-out
Deze enquête wordt jaarlijks gehouden onder ruim 60.000 werknemers tussen de 15 en 75 jaar. Uit de enquête 2018 kwam naar voren dat 5,4% van de werknemers rugklachten als reden van de laatste ziekmelding noemt, terwijl 5,1% aangeeft dat psychische klachten, overspannenheid of een burn-out de oorzaak was. En daarmee worden rugklachten, op een griep of verkoudheid (35,2%) en buikklachten (5,9%) na – relatief vaak genoemd als reden voor verzuim. En dat leidt tot hoge kosten voor werkgevers.
Uit een schatting van onderzoeksinstituut Nivel blijkt dat op dit moment zo’n twee miljoen mensen last hebben van lage rugpijn. Uit cijfers die het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) afgelopen november naar buiten bracht, blijkt dat in 2018 1,1 miljoen vrouwen en 858.600 mannen met rug- of nekklachten bij de huisarts kwamen.
Dát er relatief veel aandacht is voor het voorkomen van een burn-out, is voor het grootste deel te verklaren vanuit de jaarlijkse stijging van het aantal klachten en het verloop van de ziekte. Wanneer een werknemer overspannen thuis komt te zitten, dan duurt dat vaak veel langer dan wanneer iemand last heeft van zijn rug. Zo was in 2017 een kwart van het verzuim het gevolg van overspannenheid, terwijl 6,7% was toe te schrijven aan rugklachten, blijkt uit cijfers van het CBS.
Nederlanders ervaren steeds meer werkdruk
Anders dan bij overspannenheid, blijft de oorzaak van rugpijn in verreweg de meeste gevallen onbekend. En dat heeft consequenties voor de preventie ervan. Bewegingswetenschapper Jan Willem Elkhuizen zegt in een interview: “In 95% van de gevallen is onbekend wat de pijn veroorzaakt.” Dat gebrek aan wetenschappelijke overeenstemming zorgt vervolgens ook voor een ‘versnippering’ van de zorg, aldus Maurits van Tulder, gezondheidswetenschapper aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Volgens Elkhuizen en Van Tulder zijn de risicofactoren voor rugpijn echter niet helemaal onbekend: onvoldoende afwisseling tussen bewegen en zitten, een ongezonde levensstijl en overgewicht.
Orthopedisch chirurg Menno Iprenburg: “We zitten te veel, bewegen te weinig en velen van ons zijn te zwaar.” Tel daar het aantal mensen dat zwaar fysiek werk doet bij op, en je hebt een redelijk goed beeld van de mensen die het meeste risico lopen.
Van Tulder, die zich in 2018 samen met een aantal andere internationale onderzoekers kritisch uitliet over de zorg voor lage rugpijn, is van mening dat blijven bewegen ook voor mensen mét rugpijn helpt. Geen zware fysieke inspanningen, maar wel blijven fietsen naar je werk en voldoende lopen.
De cijfers uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2018 van CBS en TNO ondersteunen dat. In het onderwijs, waar mensen voor de klas staan vaak afwisselen met zitten, worden rugklachten het minst genoemd als reden voor verzuim: in slechts 3,5% van de gevallen. In de sector vervoer, waarin met name vrachtwagen-, taxi- en buschauffeurs veel te lang stilzitten, is het percentage het hoogst: 8%. Gevolgd door de bouw (7,9%), waarin juist weer veel fysiek, zwaar werk gedaan wordt.
Bron: nrc.nl
Beeld: Fotolia