Jongeren drinken vooral vanuit positieve beleving
Onderzoek van arts-onderzoeker Louise Pigeaud, verbonden aan de Alcoholpoli van het Reinier de Graaf ziekenhuis, toont aan dat 15- en 16-jarigen in Europa vooral alcohol drinken omdat zij het koppelen aan leuke momenten. In plaats van sociale druk blijkt het plezier op feestjes of het vieren van gebeurtenissen de belangrijkste reden om te drinken. Deze inzichten zijn gebaseerd op gegevens van meer dan 52.000 jongeren uit 16 Europese landen, waarvan ruim 34.000 aangaven alcohol te gebruiken.
Drinkgedrag beter begrepen
De resultaten, gepubliceerd in Journal of Adolescent Health, tonen aan dat jongeren alcohol vooral zien als onderdeel van een gezellige sfeer. Slechts een kleiner deel van de respondenten noemde groepsdruk of persoonlijke problemen als drijfveer om te drinken. Volgens Pigeaud weerspiegelen de uitkomsten beter wat jongeren werkelijk beweegt: “De aanname dat jongeren drinken om erbij te horen, klopt maar deels. Veel vaker ervaren ze alcohol als een vanzelfsprekend onderdeel van sociale activiteiten.”
Nederlandse jongeren: lage invloed van groepsdruk
Uit het onderzoek blijkt dat ook onder Nederlandse pubers plezier de voornaamste reden is om te drinken. Van de 1.288 ondervraagde jongeren in Nederland gaf bijna twee derde aan in het afgelopen jaar alcohol te hebben gedronken. Ongeveer een derde was in die periode minstens één keer dronken geweest. Opvallend is dat Nederlandse jongeren nog minder vaak dan hun Europese leeftijdsgenoten drinken vanwege groepsdruk of om persoonlijke problemen te ontvluchten.
Volgens Pigeaud is het zorgwekkend dat alcoholgebruik zo sterk wordt verbonden met positieve ervaringen: “Deze associatie vergroot het risico op overmatig gebruik en zelfs alcoholvergiftiging, wat kan leiden tot ziekenhuisopnames.”
Aandacht voor andere benadering in preventie
Pigeaud benadrukt het belang van aanpassingen in preventieve maatregelen. In plaats van alleen te focussen op het tegengaan van groepsdruk, zouden programma’s meer aandacht moeten besteden aan het doorbreken van het beeld dat alcohol onlosmakelijk verbonden is met plezier.
Beeldvorming en rol van ouders
Alcoholreclames spelen een rol in het versterken van de link tussen drank en feestelijkheid. Het beperken van dergelijke reclame-uitingen kan bijdragen aan een gezondere beeldvorming. Daarnaast kunnen ouders en verzorgers hun voorbeeldrol bewuster inzetten. Campagnes als ‘Zien drinken, doet drinken’ tonen aan dat het gedrag van volwassenen invloed heeft op hoe jongeren tegen alcohol aankijken.
Schade op lange termijn
Naast directe gezondheidsrisico’s zoals alcoholvergiftiging, wijst Pigeaud op bredere gevolgen van alcoholgebruik op jonge leeftijd. Denk aan psychische klachten, verstoring van de hersenontwikkeling en verhoogde kans op kanker op latere leeftijd. Ook gedragsmatige gevolgen zoals impulsief seksueel gedrag, betrokkenheid bij strafbare feiten en slechtere schoolresultaten worden genoemd.
