13 mei 2019

Gezondheidsproblemen na behandeling borstkanker

Bijna alle vrouwen die zijn behandeld voor niet-uitgezaaide (‘vroege’) borstkanker hebben tot vijf jaar na diagnose last van gezondheidsproblemen. Meer dan de helft van de klachten heeft betrekking op het bewegingsapparaat, het zenuwstelsel, vermoeidheid, het voortplantingssysteem, het borstgebied en de psychische gezondheid. Vrouwen die chemotherapie hebben gehad, ervaren de meeste klachten.

Young woman getting breast examination at the hospital — Young woman getting her breast examined by a professional mammalogist cancer awareness people vitality wellbeing practitioner specialist professionalism. Usage: Journal Inside 11945_012_003 (2018) Usage: Online (20180723) Usage: Online (20190513) *** Local Caption *** © SerhiiBobyk / Getty Images / iSock

Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel en het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). De gezondheidsproblemen die in deze studie naar voren zijn gekomen, onderschrijven het belang van goede nazorg voor deze grote groep overlevenden.

Om patiënten goed te kunnen informeren over gevolgen van de behandeling van borstkanker en om de nazorg te verbeteren is een goed beeld nodig van de gezondheidsproblemen die kunnen optreden na behandeling. In het onderzoek van het Nivel en het IKNL zijn de gezondheidsproblemen bij borstkankerpatiënten tot vijf jaar na diagnose in kaart gebracht.

Chemotherapie

Om bij toekomstige patiënten de gezondheidsklachten na de behandeling van borstkanker te kunnen voorspellen is de kans op klachten per type behandeling onderzocht. Behandeling met chemotherapie gaf een verhoogd risico op verschillende gezondheidsproblemen: vermoeidheid, problemen met ademhalingswegen, gastro-intestinale klachten, neuropathie en huidproblemen. Ook na hormoontherapie rapporteerden vrouwen meer vermoeidheid.

Herkennen van klachten

Meer bekendheid met behandelgerelateerde gezondheidsproblemen kan huisartsen helpen symptomen te herkennen. De huisarts blijft de patiënten vaak nog lange tijd na het behandelingstraject zien. Het monitoren van problemen na behandeling kan nuttig zijn bij het bieden van verschillende vormen van zorg, zoals het geven van voorlichting over gezondheidsproblemen, het bevorderen van gezond gedrag, het vroegtijdig identificeren van symptomen en het optimaliseren van de nazorg.

Bijna 900 vrouwen die tussen 2012 en 2016 een chirurgische behandeling hebben ondergaan vanwege niet-uitgezaaide borstkanker, hebben een uitnodiging gekregen om een online enquête in te vullen over hun huidige gezondheidsproblemen. Van hen vulden 404 (46%) de vragenlijst in.

De gezamenlijk studie van het Nivel en het IKNL maakt deel uit van het project Primary Secondary Cancer Care Registry (PSCCR). Het doel van PSCCR is om een zo compleet mogelijk beeld te geven van het gehele zorgtraject, zowel binnen als buiten het ziekenhuis. De focus ligt ten eerste op de behandeling van borstkanker en de gezondheidsproblemen die zich, als gevolg hiervan, bij de huisarts presenteren. Hiermee biedt de PSCCR meer inzicht in de gevolgen van de verschillende behandelingen van borstkanker.

Eerder verscheen het rapport Een samenhangend beeld van kanker: ziekte, zorg, mens en maatschappij. Themarapportage van de Staat van Volksgezondheid en Zorg. Vonk, R., Korevaar, J., Saase, L. van, Schoenmaker, C. Bilthoven: RIVM, 2016.