Congres De overgang

Premature ovariële insufficiëntie (POI) treft vrouwen vóór hun veertigste en heeft grote medische én psychologische gevolgen. Tijdens deze sessie leert u POI vroegtijdig herkennen, de impact beter begrijpen en behandelmogelijkheden optimaal inzetten. Na afloop weet u hoe u vrouwen met POI kunt begeleiden, zowel lichamelijk als emotioneel. U krijgt handvatten voor directe toepassing in de praktijk.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• Vroegtijdige signalering van POI in de huisartsen- en ziekenhuispraktijk
• Inzicht in de lange termijn risico’s en psychologische impact van POI
• Praktische handvatten voor behandeling en begeleiding van vrouwen met POI

HST is hot. Welke soorten zijn er wat is nou bio-identiek? Wat zijn de juiste doseringen en hoe zit het met de “hormoonbalans”? Moet iedereen aan de HST? Wat zijn de andere opties? Op al deze vragen krijgt u antwoord.

Er is steeds meer aandacht voor de overgang en daarmee een toenemende vraag naar goede zorg. Als groot voorstanders van betere samenwerking zullen we bespreken hoe we de 1.5 lijnszorg voor menopauze in Amsterdam – in samenwerking met het OLVG en Huisarts+punt- vorm hebben gegeven. Dit doen we aan de hand van concrete ervaringen en resultaten tot nu toe. Deze lezing biedt inzicht in de effectiviteit van de 1.5lijnszorg. Samen staan we sterk!

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie:

• Mogelijkheden van samenwerkingen binnen de eerste en tweedelijn
• Ontwikkelingen in vraag en aanbod

De overgang toont vele overlappende symptomen met zowel een te traag werkende schildklier (hypothyreoidie) and een te hard werkende schildklier (hyperthyreoidie). Dit kan diagnostische verwarring veroorzaken. Deze sessie geeft zorgprofessionals inzicht in hoe hormonale schommelingen tijdens de overgang de schildklierfunctie beïnvloeden, en hoe dit de klachten, diagnostiek en medicatie-instelling beïnvloedt.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• Herkennen van overlappende symptomen bij overgang en schildklieraandoeningen.
• Inzicht in de invloed van de overgang op de schildklierfunctie en de instelling van schildkliermedicatie.
• Praktische handvatten voor begeleiding en behandeling van vrouwen met gecombineerde overgangs- en schildklierklachten in de dagelijkse praktijk.

Vulvovaginale atrofie is dun, droog en kwetsbaar vaginaal slijmvlies bij vrouwen die lijden aan oestrogeendeficiëntie. Oorzaken zijn de postmenopauzale status of (oncologische) behandelingen die de ovariële functie (tijdelijk) uitschakelen of het vaginale slijmvlies beschadigen. Vrouwen die klachten hebben van vaginale droogheid komen hiermee veelal niet spontaan naar een arts. Behandelingen zijn niet-hormonale vaginale hydraterende gels/capsules (zelfzorgmiddelen) of lokale oestrogeentherapie.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• Kennis over vulvovaginale atrofie.
• Kennis over niet-hormonale vaginale behandeling.
• Kennis over vaginale hormoonbehandeling.

Jaarlijks gaan 1 miljoen vrouwen in Nederland de overgang in, waarbij 80% klachten ervaart – variërend van opvliegers tot psychische klachten. In de levensloop van een vrouw zijn er drie fasen met hormonale schommelingen en een verhoogd risico op depressie: de premenstruele fase, zwangerschap en kraambed, en de overgang. De MOPP-studie onderzoekt of sommige vrouwen extra gevoelig zijn voor stemmingsklachten tijdens deze hormonale veranderingen. In deze sessie worden preliminaire onderzoeksresultaten gedeeld en bespreken we hoe multidisciplinaire samenwerking kan bijdragen aan betere zorg.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• De impact van hormonale schommelingen op stemmingsklachten – Inzicht in de gevoeligheid voor stemmingsklachten tijdens de overgang en de rol van hormonen hierin.
• Een levensloopperspectief op mentale gezondheid – Hoe de overgang past binnen een bredere kijk op vrouwenpsychische gezondheid gedurende het leven.
• Het belang van multidisciplinaire samenwerking – Hoe medische disciplines kunnen bijdragen aan betere zorg voor vrouwen in de overgang.

Slaap verandert als we ouder worden. Er is een toename van slaapstoornissen tijdens de overgang, vooral slaapapneu en slapeloosheid. Wat is de rol van hormonen en wat kun je zelf doen in deze levensfase om beter te slapen? Behandeling van eerste keus voor slapeloosheid is ook in deze levensfase kortdurende cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-i), behandeling zonder pillen.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• Wat normale verandering van slaap gedurende de levensloop is.
• Welke slaapstoornissen bij vrouwen in de overgang vaker voorkomen.
• Hoe behandeling van slaapproblemen zonder pillen eruit ziet.

Vrouwen met ADHD die de (peri)menopauze doormaken, kunnen extra problemen krijgen met denken en geheugen. Postmenopauzale vrouwen ervaren vaak cognitieve achteruitgang, soms door minder hersenvolume en problemen met aandacht en geheugen. ADHD kan leiden tot een eerdere menopauze, wat het risico op Alzheimer vergroot. Slaapproblemen, angst en depressie spelen ook een rol bij slechtere executieve functies. Er is weinig onderzoek naar deze groep, maar ADHD-medicatie kan mogelijk helpen. Meer onderzoek is nodig om vrouwen met ADHD beter te ondersteunen.

Wat heeft men geleerd na het bijwonen van deze sessie?

• Verergering van ADHD-symptomen: Meer dan 90% van de vrouwen met ADHD ervaart een toename van symptomen tijdens de (peri)menopauze
• Hormonale invloed: De daling van oestrogeen speelt een cruciale rol bij het verergeren van ADHD-symptomen, omdat oestrogeen belangrijk is voor de regulatie van stemming, aandacht en geheugen.
• Behoefte aan specifieke ondersteuning: Vrouwen met ADHD hebben tijdens de menopauze vaak specifieke ondersteuning nodig, aangezien hun symptomen kunnen lijken op andere aandoeningen zoals burn-out, en er weinig specifiek onderzoek is naar deze combinatie van factoren.