Kernpunten
- Gingivitis is een ontsteking van de gingiva, het tandvlees of tandslijmvlies van een of meer gebitselementen en is bijna altijd een gevolg van een toename van tandplaque.
- Parodontitis, een diepere ontsteking van de steunweefsels van de tanden, wordt altijd voorafgegaan door gingivitis.
- Poetsen tussen de tanden, ossen en consequent gebruik van tandenstokers voorkomen plaque en tandsteen.
- De enige juiste behandeling van chronische gingivitis bestaat uit het verwijderen van de infectiebron, de tandplaque en tandsteen, door de tandarts of mondhygiënist.
Definitie
Gingivitisgingivitis is een ontsteking van de gingiva, het tandvlees of tandslijmvlies van een of meer gebitselementen. Gingivitis is bijna altijd chronisch. Zeldzame vormen zijn acute gingivitis, chronische desquamatieve gingivitis en plasmacellengingivitis.
Onderzoek
Het onderzoek begint met inspectie van het gebit (sanering, hygiëne). Daarna wordt het tandvlees bekeken. Bij chronische gingivitis ontstaan in een vroeg stadium kleurveranderingen van het tandvlees (van licht- tot donkerrood) als gevolg van de hyperemie. Het tandvlees is vaak gezwollen. Zwelling van de interdentale papillae veroorzaakt een bulleus aspect van de gingiva. Bij de acute vorm van gingivitis wordt gelet op foetor ex ore, roodheid, zwelling of pijn van de gingiva. Daarnaast moet erop worden gelet of er necrose van de interdentale papillen is en of de lymfeklieren van de hals pijnlijk gezwollen zijn. Soms breidt de ontsteking zich uit naar het mondslijmvlies en ontstaat het beeld van gingivostomatitis. Wees erop bedacht dat een slecht verzorgd gebit bij een kind een uiting kan zijn van verwaarlozing (kindermishandelingkindermishandeling) [].
Beleid
Tandarts/mondhygiënist
De enige juiste behandeling van chronische gingivitis bestaat uit het verwijderen van de infectiebron, de tandplaque en tandsteen, door de tandarts of mondhygiënist.
Schoonhouden
De patiënt moet een goede instructie krijgen voor de juiste verzorging van het tandvlees. Poetsen tussen de tanden, ossen en consequent gebruik van tandenstokers of -ragers voorkomen plaque en tandsteen. Het nut van spoelmiddelen en van bepaalde merken tandpasta is niet aangetoond.
Bij acute gingivitis
In eerste instantie is pijnbestrijding nodig voordat kan worden overgegaan tot het verwijderen van de tandplaque. De patiënt zou kunnen spoelen met 10 ml chloorhexidine mondspoeling 0,1 % FNA 2 dd gedurende één à twee minuten.
Bij ernstige algemene malaise
Bij een bacteriële infectie kan een korte kuur met een breedspectrumantibioticum worden overwogen, bijvoorbeeld amoxicilline 4 dd 500 mg gedurende 5 dagen.
Aanvullend onderzoek
Er is geen indicatie voor aanvullend onderzoek bij chronische gingivitis. Bij acute necrotiserende gingivitis en bij recidieven is het zinnig om bloedonderzoek te doen voor het uitsluiten van endocriene stoornissen en bloedziekten.
Wanneer verwijzen?
Patiënten met gingivitis moeten altijd verwezen worden naar tandarts of mondhygiënist voor zorgvuldige gebitsreiniging en verdere instructie daarover. Patiënten met een onderliggende ziekte worden verwezen naar de betreffende specialist.
Lees alles over deze kwaal (epidemiologie, waarmee komt de patiënt, anamnese, onderzoek, beleid, wanneer verwijzen en preventie en voorlichting) in Kleine Kwalen Online >>
Kleine Kwalen Online bevat diagnostiek en behandeling van ruim 400 veelvoorkomende kleine kwalen in de huisartsenpraktijk. Meer informatie over de toegang >>
Uit: Kleine Kwalen Online
Beeld: Kleine Kwalen Online
