Psoriasis en de rol van ontsteking
Psoriasis is een chronische huidaandoening waarbij het afweersysteem een overactieve rol speelt. Hoewel de exacte oorzaak onbekend blijft, beschouwen artsen het als een immuungemedieerde ontstekingsziekte. Dit houdt in dat het immuunsysteem op een manier reageert die leidt tot ontsteking, niet alleen in de huid, maar mogelijk ook in andere lichaamsdelen zoals gewrichten en ogen.
In Nederland, net als in andere westerse landen, heeft een aanzienlijk deel van de volwassen bevolking last van psoriasis. De ziekte veroorzaakt plaques, schilfering en verkleuring van de huid, en kan zich uitbreiden tot gewrichtsklachten.
Wat triggert ontsteking bij psoriasis?
Bij mensen met psoriasis hopen ontstekingscellen zich op in de lederhuid. Tegelijkertijd versnelt het afweersysteem de aanmaak van huidcellen in de opperhuid, waardoor het normale regeneratieproces — dat gewoonlijk zo’n 28 dagen duurt — wordt teruggebracht tot enkele dagen. Hierdoor stapelen cellen zich op, met zichtbare plaques en roodheid tot gevolg.
Deze ontsteking beperkt zich niet tot de huid. Onderzoek laat zien dat het risico op hart- en vaatziekten, darmontstekingen en psoriatische artritis toeneemt bij mensen met psoriasis. Dat maakt het belangrijk om ontstekingsniveaus breed aan te pakken.
Mogelijkheden om ontsteking te verlagen
Hoewel de ziekte niet volledig te genezen is, zijn er meerdere manieren om de ontstekingsactiviteit te verminderen. Medicatie blijft een belangrijke pijler: topische corticosteroïden, orale middelen en biologische injecteerbare medicijnen worden frequent ingezet. Maar niet-medicamenteuze maatregelen bieden eveneens waardevolle ondersteuning.
Leefstijladviezen voor ontstekingsreductie
Voeding en ontsteking
Wat iemand eet, beïnvloedt ontstekingsprocessen in het lichaam. Bepaalde eetpatronen kunnen psoriasis verergeren. Vermijd bij voorkeur sterk bewerkte producten, frisdrank, suikerrijke snacks en verwerkt vlees.
Het volgen van een voedingspatroon dat rijk is aan groenten, fruit, volle granen en gezonde vetten kan helpen. Uit een grootschalig onderzoek bleek dat mensen met psoriasis die een mediterraan dieet volgden, minder ernstige klachten rapporteerden.
Gewicht en lichaamsbeweging
Overgewicht speelt een rol bij zowel het ontstaan als het verergeren van psoriasis. Afvallen kan ontstekingsmarkers verlagen. In een studie verloor een groep deelnemers gemiddeld 10 kilo in tien weken tijd, wat gepaard ging met een afname van de ernst van hun psoriasis met wel 75%.
Regelmatige fysieke activiteit blijkt bovendien gunstig. Langdurig zitten wordt in verband gebracht met ernstigere klachten. Zelfs matige beweging kan bijdragen aan verlichting.
Andere leefgewoonten
- Stoppen met roken: Roken verergert ontsteking en beïnvloedt het ziektebeloop negatief.
- Alcohol beperken: Overmatig gebruik versterkt ontstekingsreacties.
- Voldoende slaap: Te weinig slaap werkt ontsteking in de hand. Richtlijn: 7–9 uur per nacht.
- Stress verminderen: Chronische stress activeert het immuunsysteem. Ontspanningstechnieken zoals yoga en ademhalingsoefeningen kunnen verlichting bieden.
Wanneer specialistisch advies nodig is
Voor patiënten met opvlammende klachten of een nieuw behandelplan is overleg met de huisarts of dermatoloog zinvol. Zij kunnen een behandelplan opstellen dat rekening houdt met de ernst van de klachten, leefstijl en eventuele bijkomende aandoeningen. Ook kunnen ze adviseren over supplementen, bijvoorbeeld vitamine D of omega-3, indien passend.
