Toename gordelroos onder 65-plussers
In de afgelopen maanden constateren huisartsen een duidelijke stijging van het aantal oudere patiënten met gordelroos. Uit gegevens van het Nivel, verzameld via zo’n vierhonderd huisartsenpraktijken, blijkt dat het aantal meldingen bij 65-plussers is gestegen van 40 naar ruim 100 per 100.000 personen. Dit ligt bijna tweemaal hoger dan in dezelfde periode in voorgaande jaren.
Ook in de leeftijdsgroep van 45 tot 64 jaar zijn er meer gevallen gemeld, al is de toename daar minder sterk.
Mogelijke rol van media-aandacht
Een verklaring voor de stijging lijkt te liggen in de recente media-aandacht voor gordelroos. Door bredere bekendheid met het ziektebeeld herkennen patiënten symptomen mogelijk sneller en zoeken zij eerder contact met de huisarts.
Herkenning en diagnose in de praktijk
Gordelroos, of herpes zoster, ontstaat door heractivatie van het varicella-zostervirus, dat eerder in het leven waterpokken heeft veroorzaakt. Oudere volwassenen zijn vaker vatbaar vanwege een verminderde afweer.
Tijdens de anamnese melden patiënten doorgaans eenzijdige huidklachten, zoals branderige pijn gevolgd door jeukende blaasjes in een duidelijk afgebakend huidgebied. De diagnose kan vaak klinisch worden gesteld.
Behandeling en doorverwijzing
Behandeling bestaat uit antivirale medicatie, idealiter binnen 72 uur na de eerste huidverschijnselen. Bij risicogroepen of bij ernstig verloop is snelle start van therapie aangewezen.
Doorverwijzing naar specialist kan overwogen worden bij postherpetische neuralgie of oogbetrokkenheid. Bij patiënten met een verzwakte afweer is aanvullende diagnostiek of specialistisch overleg verstandig.
Advies over leefstijl en preventie
Naast behandeling is het zinvol om leefstijlfactoren zoals slaap, stress en algemene weerstand te bespreken. Patiënten kunnen ook worden voorgelicht over de mogelijkheid van vaccinatie tegen gordelroos, vooral bij 60-plussers en mensen met een verhoogd risico.
Geen stijging onder kinderen
In tegenstelling tot de ontwikkeling onder ouderen, zien huisartsen geen toename van waterpokken onder kinderen. Dit onderstreept dat de recente stijging zich voornamelijk beperkt tot volwassenen.
