Bij het plaatsen van een spiraal is het essentieel dat specula correct worden gesteriliseerd en bewaard om het risico op infecties te minimaliseren. Recentelijk zijn de richtlijnen rond infectiepreventie gedeeltelijk herzien, waardoor huisartsen nu de keuze hebben tussen verpakt of onverpakt steriliseren en bewaren van specula. In dit artikel gaan we in op de belangrijkste aandachtspunten, de redenen achter de aanpassingen en hoe huisartsen een weloverwogen keuze kunnen maken.
Belangrijke aandachtspunten voor het steriliseren van specula
Een van de belangrijkste aandachtspunten in de richtlijn is dat vaginale specula altijd gesteriliseerd moeten worden na gebruik. Dit is cruciaal om virussen zoals het humaan papillomavirus (HPV) te elimineren. Specula worden tijdens het gebruik in contact gebracht met een niet-steriele lichaamsholte, wat betekent dat ze na sterilisatie niet noodzakelijk steriel bewaard hoeven te worden. De richtlijn biedt nu twee opties voor het steriliseren en bewaren van specula die worden gebruikt bij het plaatsen van spiralen: onverpakt of verpakt.
Waarom deze aanpassing in de richtlijn?
De discussie over het al dan niet verpakt bewaren van gesteriliseerde specula speelt al enkele jaren. De kern van de discussie ligt in de vraag of specula, na sterilisatie, per se steriel moeten blijven of dat schoon bewaren voldoende is. Aangezien specula tijdens het gebruik door een niet-steriele lichaamsholte gaan, is het risico op een infectie bij het gebruik van een schoon bewaard, maar niet-steriel speculum verwaarloosbaar klein. Deze aanpassing in de richtlijn komt tegemoet aan de behoefte van huisartsen om flexibeler om te gaan met de praktijkorganisatie en het milieu.
Opslag van gesteriliseerde specula: praktische tips
Onverpakt gesteriliseerde specula
Specula die onverpakt zijn gesteriliseerd, dienen bewaard te worden in een gesloten, schone, droge en stofvrije omgeving, zoals een speciaal daarvoor bestemde bak. Belangrijk is dat deze bewaarplaats uitsluitend voor specula wordt gebruikt en dat het stapelen van specula wordt vermeden. Daarnaast is het aan te raden om te werken volgens het ‘first in, first out’-principe om de hygiëne te waarborgen.
Verpakt gesteriliseerde specula
Verpakt gesteriliseerde specula hebben een houdbaarheid van één maand. Deze houdbaarheid kan worden verlengd tot zes maanden als de verpakking in een afgesloten bak wordt bewaard. Verpakte specula bieden daarmee een langere opslagtermijn, maar brengen ook extra verpakkingsmateriaal met zich mee, wat minder milieuvriendelijk is.
Hoe maak ik een keuze tussen verpakt en onverpakt?
Het kiezen tussen verpakt en onverpakt steriliseren en bewaren van specula hangt af van verschillende factoren, waaronder milieuoverwegingen en de frequentie waarmee de specula worden gebruikt. Onverpakte specula zijn minder belastend voor het milieu, omdat er geen extra verpakkingsmateriaal nodig is. Echter, verpakte specula bieden een langere houdbaarheid en kunnen handig zijn in drukke praktijken waar specula minder vaak worden gebruikt. Het is belangrijk dat huisartsen bij het maken van deze keuze rekening houden met hun eigen praktijkorganisatie en welke optie het beste aansluit bij hun werkwijze.
Veelgestelde vragen
1. Is het onverpakt bewaren van specula veilig?
Ja, zolang de specula na sterilisatie schoon worden bewaard in een gesloten, droge en stofvrije omgeving, is het risico op infecties verwaarloosbaar klein.
2. Hoe vaak moet ik gesteriliseerde specula vervangen?
Onverpakt gesteriliseerde specula dienen te worden gebruikt volgens het ‘first in, first out’-principe. Verpakt gesteriliseerde specula hebben een houdbaarheid van één maand, die verlengd kan worden tot zes maanden in een afgesloten bak.
3. Wat zijn de milieuvoordelen van onverpakte specula?
Door specula onverpakt te bewaren, wordt het gebruik van verpakkingsmateriaal verminderd, wat bijdraagt aan een lagere milieubelasting.
