Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Tinnitus | Differentiële diagnose

Oorsuizen of tinnitus is het waarnemen van geluid dat zijn bron niet heeft in de buitenwereld maar in het hoofd van betrokkene. In een aantal gevallen berust een tinnitus op het waarnemen van lichaamsgeluiden, zoals het stromen van bloed, luchtwervelingen, samentrekken van spieren of bewegingen in een al dan niet afwijkend gewricht, zoals het kaakgewricht of de cervicale wervelkolom.
1.10.12 springermedizin.de illutrated ear, acoustic für Beitrag HNO Nachrichten 2012/3 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional) Usage: Online (20190107) *** Local Caption *** © psdesign1 / Fotolia

Tinnitus kan soms ook geobjectiveerd worden. Meestal is een tinnitus echter een subjectieve beleving die vermoedelijk ontstaat door een beschadiging van de haarcellen in de cochlea. Het waargenomen geluid wordt afhankelijk van de oorzaak zeer divers omschreven met woorden als brommen, fluiten, suizen of zoemen. Het kan permanent, intermitterend of als een pulserend fenomeen worden waargenomen en wordt gewoonlijk als onaangenaam en storend ervaren.

Vrijwel iedereen heeft kortdurende ervaringen met oorsuizen. Bij een klein deel van de mensen is het echter continu aanwezig of wordt het als zodanig hinderlijk ervaren dat het oorsuizen het dagelijks functioneren belemmert. Omgevingslawaai overstemt het geluid vaak geheel of gedeeltelijk. Dikwijls is het niet of slechts op de achtergrond aanwezig wanneer betrokkene in een rustige omgeving een gesprek voert of met een radio zacht aan wat leest, maar treedt het in stilte, zoals bij het slapengaan, hinderlijk op de voorgrond. Bij een klein deel van deze mensen betekent het verschijnsel een ferme inbreuk op de ervaren kwaliteit van leven, maar zelden is oorsuizen zo intens dat men zijn leven niet op normale wijze kan leiden. Oorsuizen kan geïsoleerd voorkomen of een symptoom zijn van een onderliggend lijden.

Diverse aandoeningen kunnen gepaard gaan met tinnitus, maar in de meeste gevallen zal oorsuizen berusten op een onschuldige aandoening.

Pathofysiologie en differentiële diagnose

Oorsuizen vindt zijn pathogenetische basis ergens in het neurosensorische auditieve systeem, van de cochlea tot de auditieve hersenschors. Waarschijnlijk speelt beschadiging van de haarcellen in de basale cochlea een belangrijke rol bij de subjectieve tinnitus. De meest voorkomende oorzaken van oorsuizen staan in tabel 1.

Tabel 1. De meest voorkomende oorzaken van oorsuizen, ingedeeld naar lokalisatie.

buiten- en middenoor
afsluitend cerumen
v
tubadisfunctie, otitis media met effusie, chronische otitis media, cholesteatoom
v
schade aan gehoorbeentjes, otosclerosis
z
myoclonus van de palatummusculatuur of van de tensor tympani
z
kaakkopdisfunctiesyndroom
s
binnenoor
cochleapathologie (lawaaitrauma, presbyacusis, ziekte van Ménière, labyrintitis, sudden deafness)
s
schade aan haarcellen in de cochlea ten gevolge van ototoxische geneesmiddelen
s
centraal zenuwstelsel
tumor nervus acusticus (brughoektumor)
z
multipele sclerose
s
hersenstam CVA
z
bloedvaten
veneuze bijgeluiden
z
versterkte arteriële doorstroming bij anemie, zwangerschap en hyperthyreoïdie
z
arteriële bijgeluiden ten gevolge van arteriosclerose
s
arteriële bijgeluiden ten gevolge van aneurysma
z
v = vaak voorkomen van deze diagnose bij de klacht oorsuizen in de huisartspraktijk;
s = soms;
z = zelden.

Schuingedrukte diagnosen dienen met spoed te worden uitgesloten.

Naast de in tabel 1 genoemde oorzaken zijn er casuïstische oorzaken beschreven zoals arterioveneuze fistels, aberrante bloedvaten en glomustumoren. Verder worden tinnitusklachten soms gesignaleerd in het kader van een depressie- of angststoornis. In het geval geen van de genoemde oorzaken waarschijnlijk kan worden gemaakt, spreekt men van idiopathisch oorsuizen.

Diagnosen waarbij het van groot belang is om precies te weten wat er speelt teneinde progressie en irreparabele gevolgen te voorkomen, zijn het gebruik van ototoxische geneesmiddelen (die immers gestopt kunnen worden), cholesteatoom en acusticusneurinoom (brughoektumor). Cholesteatoom is zeldzaam: het heeft een incidentie van ongeveer vijf per 100.000 per jaar. Een neurinoom van de nervus acusticus is nog zeldzamer. Ongeveer 160 patiënten worden per jaar in Nederland met deze tumor gediagnosticeerd.

Lees het hele artikel over oorsuizen in BSL Huisarts Totaal.

Bron: Diagnostiek van alledaagse klachten
Beeld: © psdesign1 / Fotolia

Tip