Dat diabetes type 2 samenhangt met leefstijl, voornamelijk voeding en beweging, is bekend. Sinds 2023 wordt de leefstijlinterventie voor patiënten met diabetes type 2 of prediabetes al vanuit de basisverzekering vergoed. Nieuw is dat vanaf 1 januari ook extra steun voor complexe patiënten met diabetes in het basispakket is opgenomen.
Waar bestaat die extra ondersteuning voor complexe patiënten uit?
‘Complexe patiënten zijn mensen die diabetesmedicatie insuline gebruiken. Meestal hebben ze overgewicht. Een belangrijk aspect van dit programma is het afbouwen van medicijnen en deze onmiddellijk te vervangen door een gezonde levensstijl. Patiënten moeten de medicatie echter veilig kunnen afbouwen. Als dat te snel gebeurt, kunnen ze last krijgen van hypo’s. De patiënten worden daarom begeleid door een multidisciplinair team, bestaande uit een coach, een diëtist en een verpleegkundige.’
Hoe zien de programma’s Keer Diabetes2 Om eruit?
‘Beide programma’s, zowel voor patiënten met laag complexe als complexe diabetes type 2, duren twee jaar. Mensen met milde of pre-diabetes volgen een online programma. Complexe patiënten komen in de eerste zes tot negen maanden een aantal keer fysiek bij elkaar.
De eerste ontmoeting duurt twee dagen, er zit ook een overnachting bij. De deelnemers krijgen, onder andere, veel informatie over de fysiologie van diabetes. Wij vinden het heel belangrijk dat mensen begrijpen wat er zich in hun lichaam afspeelt. Alleen het advies: eet minder, beweeg meer, is niet genoeg. Mensen hebben meer handvatten nodig.
Ook krijgen ze bijvoorbeeld een kookworkshop. Verder gaan we samen lopen vóór het ontbijt, want bewegen met een nuchtere maag is goed als je diabetes hebt. Op die manier activeer je de vetverbranding. Het is fijn om dit in een groep te doen want de deelnemers zijn dit niet gewend.
In het programma kijken we ook naar: wat zit er achter de diabetes en de ongezonde leefstijl? Zijn er bepaalde dingen gebeurd waarom het moeilijk is om voor jezelf te zorgen? Zo zijn er vrouwen die voor iedereen zorgen, behalve voor zichzelf.’
Wat zijn de resultaten van dit programma?
‘Na 2 jaar behandeling gebruikte 67% van de deelnemers minder diabetesmedicatie. 28% was in staat om alle diabetesmedicatie te stoppen. 71% van de insulinegebruikers had na 2 jaar
geen insuline meer nodig. Ook waren er gunstige effecten voor wat betreft gewicht en kwaliteit van leven te meten. (Pot et al, BMJ Nutr Prev Health. 2020 Aug, red).
Het is positief dat veel huisartsen steeds meer oog hebben voor het verband tussen leefstijl en ziektes. Huisartsen van zorggroepen die patiënten naar ons doorverwijzen, kunnen een nascholing bij ons volgen over leefstijl en diabetes. Dat geldt ook voor praktijkondersteuners. Nadien kunnen ze een aantal patiënten beter zelf helpen.
Wat we vaker zien, is dat professionals die met leefstijl mee bezig zijn met meer plezier hun werk doen. Het is immers fijner om tegen een diabetespatiënt te zeggen dat het beter gaat, in plaats van melden dat degene nog meer medicatie moet gaan gebruiken.’
