De complexe impact van psychosomatische klachten bij een vluchtelingengezin

Huisartsen staan regelmatig voor de uitdaging om vluchtelingen met uiteenlopende klachten te helpen. De situatie van deze patiënten vraagt om een holistische benadering. Dit artikel belicht een casus waarbij psychosomatische klachten worden veroorzaakt door traumatische ervaringen en de sociale situatie in het opvangland.

1. De presentatie van klachten

Een 35-jarige vrouw uit Syrië bezoekt de huisarts met aanhoudende hoofdpijn, buikpijn, onregelmatige menstruatie en psychische klachten zoals angst, slapeloosheid, somberheid en concentratieproblemen. Ze geeft aan dat de klachten niet verbeteren ondanks eerdere bezoeken aan de huisarts, die deze toeschreef aan aanpassingsproblemen en spanningen door heimwee.

2. Achtergrond en voorgeschiedenis

In haar thuisland was de patiënte actief in een vrouwengroep, terwijl haar man politiek betrokken was. Na een staatsgreep werd politieke activiteit verboden, waardoor vrienden en familieleden werden opgepakt. Uit angst voor arrestatie en marteling besloot de vrouw met haar zoon naar Nederland te vluchten. Haar man volgde een jaar later. De familie kreeg een vluchtelingenstatus en vestigde zich in een sociale huurwoning.

3. Psychosociale stressoren in Nederland

Ondanks de vlucht naar veiligheid, bleef de stress aanhouden. Tweemaal werd er ingebroken in hun flat, wat bij de vrouw herinneringen opriep aan de dreiging in Syrië. Haar man ontwikkelde een depressie en trok zich terug, waardoor hij niet meer deelnam aan Nederlandse lessen en sociaal geïsoleerd raakte. Het gezin kon niet openlijk over hun problemen praten, uit angst elkaar verder te belasten.

4. Impact op het gezin

De stress had ook invloed op hun zoon, die weer begon met bedplassen. De vrouw voelde zich steeds geïsoleerder en haar klachten verergerden. Ze zocht hulp bij een centrum voor vluchtelingen, waar ze haar verhaal kon delen en erkenning vond voor haar ervaringen. Door het gesprek en de steun vond ze uiteindelijk een andere woning en kreeg contact met andere vrouwen uit haar land.

5. De rol van de huisarts

Deze casus toont aan dat psychosomatische klachten bij vluchtelingen vaak verband houden met zowel onverwerkte trauma’s als huidige sociale stressoren. Voor huisartsen is het essentieel om verder te kijken dan de fysieke symptomen en de psychosociale achtergrond van de patiënt te begrijpen. Erkenning van deze factoren kan de weg vrijmaken voor passende hulpverlening.

6. Multidisciplinaire aanpak

Een succesvolle behandeling vereist een multidisciplinaire aanpak. Huisartsen kunnen samenwerken met maatschappelijk werkers, psychologen en lokale steunorganisaties. Het creëren van een ondersteunend netwerk rond de patiënt kan helpen om de psychosociale stress te verminderen en de klachten te verlichten.

7. Preventie en nazorg

Het vroegtijdig herkennen van deze klachten bij vluchtelingen kan voorkomen dat de problemen escaleren. Huisbezoeken door wijkverpleegkundigen en consultaties bij schoolartsen kunnen helpen om de situatie van het gezin beter te begrijpen en tijdig in te grijpen. Het opbouwen van een sociaal netwerk is cruciaal voor het welzijn van deze gezinnen.

Deze casus illustreert de complexiteit van psychosomatische klachten bij vluchtelingen en de belangrijke rol van de huisarts in de behandeling daarvan. Een holistische en multidisciplinaire benadering, waarbij ook aandacht is voor de sociale context van de patiënt, kan bijdragen aan een effectieve behandeling en herstel.