Ontdek hoe cognitieve gedragsmatige zelfmoordpreventie bij psychose (CBSPp) een rol kan spelen in het verbeteren van sociale steun en het verminderen van zelfmoordgedachten. Een must-read voor huisartsen.
Zelfmoordpreventie is een belangrijk aandachtsgebied binnen de geestelijke gezondheidszorg, vooral bij patiënten met ernstige psychische aandoeningen zoals niet-affectieve psychose. Deze groep is bijzonder kwetsbaar voor zelfmoordgedachten en -gedrag. Recent onderzoek richt zich op cognitieve gedragsmatige zelfmoordpreventie voor psychose (CBSPp), een therapievorm die zowel de onderliggende mechanismen als de werkzaamheid hiervan onderzoekt. Dit artikel bespreekt de belangrijkste inzichten en wat huisartsen hierover moeten weten.
Achtergrond van het onderzoek
Het onderzoek vond plaats in vier locaties binnen de Britse National Health Service (NHS). Deelnemers waren volwassenen van 18 jaar of ouder met niet-affectieve psychose (ICD-10: F20-F29) die in de afgelopen drie maanden zelfmoordgedachten hadden gerapporteerd. De patiënten werden willekeurig ingedeeld in een controlegroep (standaardzorg) of een interventiegroep (CBSPp in combinatie met standaardzorg). De CBSPp-therapie bestond uit ongeveer 24 individuele sessies van 50 minuten over een periode van zes maanden.
Het belangrijkste doel was het meten van de ernst van zelfmoordgedachten met behulp van de Adult Suicide Ideation Questionnaire (ASIQ). Hierbij werd gekeken naar veranderingen tussen de start van de therapie en na zes maanden.
Resultaten van de studie
Algemeen beeld
Van de 479 gescreende patiënten namen uiteindelijk 329 deel aan de studie. De gemiddelde leeftijd was 35 jaar, en de meeste deelnemers waren van witte of Kaukasische afkomst. Na zes maanden bleek de ernst van zelfmoordgedachten in de interventiegroep niet significant lager te zijn dan in de controlegroep.
Indirecte effecten
Hoewel er geen direct verschil werd gevonden in de vermindering van zelfmoordgedachten, toonde de studie aan dat CBSPp indirect een positieve invloed had door het versterken van sociale steun. Dit benadrukt het belang van sociale verbindingen bij het verlagen van zelfmoordrisico.
Bijwerkingen en veiligheid
Er werden ernstige bijwerkingen gerapporteerd, waaronder 132 zelfmoordpogingen in de interventiegroep en 91 in de controlegroep. Hoewel er vier sterfgevallen plaatsvonden, werden deze niet gerelateerd aan de behandeling of zelfmoord.
Wat betekent dit voor de praktijk?
Rol van de huisarts
Voor huisartsen is het belangrijk om te begrijpen dat CBSPp geen directe vermindering van zelfmoordgedachten liet zien, maar wel een indirect positief effect had via sociale steun. Huisartsen kunnen bijdragen door:
- Screening en doorverwijzing: Identificeer patiënten met verhoogd risico op zelfmoordgedachten en verwijs hen door naar gespecialiseerde zorg.
- Anamnese en diagnose: Besteed aandacht aan het psychosociale netwerk van de patiënt en onderzoek gevoelens van isolatie.
- Leefstijladvies: Stimuleer patiënten om sociale contacten te onderhouden en te versterken, waar mogelijk met ondersteuning vanuit de eerstelijnszorg.
Samenwerking met specialisten
Huisartsen spelen een cruciale rol in het coördineren van zorg. Door nauwe samenwerking met psychologen en andere zorgverleners kan de impact van interventies zoals CBSPp worden vergroot. Het benadrukken van sociale steun is hierbij een belangrijk aandachtspunt.
Veelgestelde vragen
1. Wat is het doel van CBSPp bij patiënten met psychose? CBSPp richt zich op het verminderen van zelfmoordgedachten door de sociale steun en de emotionele veerkracht van de patiënt te vergroten. Het doel is om negatieve gedachten en gevoelens van hopeloosheid te verminderen.
2. Wat kan een huisarts doen bij patiënten met zelfmoordgedachten? Huisartsen kunnen screeningtools gebruiken om het risico in te schatten, een gedetailleerde anamnese afnemen en patiënten doorverwijzen naar gespecialiseerde zorg. Daarnaast kunnen zij emotionele ondersteuning bieden en sociale isolatie aanpakken.
3. Hoe effectief is CBSPp in vergelijking met standaardzorg? Hoewel CBSPp geen direct verschil liet zien in de vermindering van zelfmoordgedachten op korte termijn, heeft het indirecte voordelen door het verbeteren van sociale steun. Dit kan op lange termijn een positieve invloed hebben.
