Casus: Revalidatie en leefstijlbegeleiding bij een vrouw in de overgang

Patiënte: Els, 50 jaar

Els is een 50-jarige vrouw die voor het eerst naar de fysiotherapeut komt vanwege aanhoudende spier- en gewrichtspijn, vermoeidheid, en verminderde fysieke prestaties. Ze is recent gediagnosticeerd met perimenopauze door haar huisarts.

Klachten

1. Spier- en gewrichtspijn: Els heeft last van pijn in haar knieën en onderrug, vooral na fysieke inspanning.
2. Vermoeidheid: Ze voelt zich constant moe, zelfs na een volledige nachtrust.
3. Verminderde fysieke prestaties: Ze merkt dat ze minder kracht en uithoudingsvermogen heeft tijdens haar wekelijkse sportsessies.
4. Gewichtstoename: Ze is de afgelopen maanden een paar kilo aangekomen ondanks haar inspanningen om gezond te eten en te sporten.
5. Stemmingswisselingen: Els voelt zich emotioneel instabiel en heeft vaker last van depressieve gevoelens en irritaties.

Bezoek aan de fysiotherapeut

Tijdens het eerste consult bespreekt de fysiotherapeut met Els haar klachten en gezondheidsachtergrond. De fysiotherapeut houdt rekening met haar perimenopauzale status en de hormonale veranderingen die haar fysieke gesteldheid beïnvloeden.

Behandelplan

1. Individuele behandeling

• Pijnmanagement: Gebruik van manuele therapie en specifieke oefeningen om spier- en gewrichtspijn te verlichten.
• Krachttraining: Oefeningen gericht op het versterken van de grote spiergroepen, vooral in de benen en rug, om de algehele belastbaarheid te verhogen.
• Cardiovasculaire training: Laag-intensieve activiteiten zoals wandelen, fietsen of zwemmen om het uithoudingsvermogen geleidelijk te verbeteren zonder overbelasting.

2. Leefstijlbegeleiding

• Voedingsadvies: Samenwerking met een diëtist om een gebalanceerd dieet te waarborgen dat rijk is aan calcium en vitamine D voor botgezondheid.
• Stressmanagement: Aanbevelingen voor yoga, meditatie of andere ontspanningstechnieken om stemmingswisselingen en stress te verminderen.
• Slaapadvies: Tips voor het verbeteren van slaapkwaliteit, zoals het creëren van een rustgevende slaapomgeving en het vermijden van cafeïne voor het slapengaan.

3. Educatie en zelfmanagement

• Informatie over de overgang: Uitleg over de impact van hormonale veranderingen op het lichaam en hoe dit de fysieke belastbaarheid kan beïnvloeden.
• Zelfzorgstrategieën: Aanmoediging om thuis oefeningen te doen en regelmatig te bewegen om de algehele fitheid te verbeteren.

Invloed van hormonale veranderingen op belastbaarheid

Hormonale veranderingen tijdens de overgang, zoals dalende oestrogeenspiegels, kunnen invloed hebben op de belastbaarheid van het lichaam:

1. Verminderde spiermassa en kracht: Dit kan leiden tot verminderde fysieke prestaties en een hoger risico op blessures.
2. Botdichtheid: Afname van oestrogeen kan leiden tot osteoporose, wat de kans op botbreuken verhoogt.
3. Gewichtstoename: Veranderde hormoonspiegels kunnen bijdragen aan een vertraagde stofwisseling en gewichtstoename, wat extra belasting op gewrichten kan veroorzaken.
4. Gewrichtspijn: Hormonale schommelingen kunnen gewrichtspijn verergeren, wat de algehele mobiliteit en activiteitenniveau kan beïnvloeden.

Leefstijl in en rondom de overgang

Een gezonde leefstijl kan helpen om de symptomen van de overgang te verlichten en de algehele gezondheid te bevorderen:

1. Gezonde voeding: Een dieet rijk aan groenten, fruit, volle granen, magere eiwitten en gezonde vetten. Voedingsmiddelen rijk aan calcium en vitamine D zijn essentieel voor botgezondheid.
2. Regelmatige beweging: Zowel krachttraining als cardiovasculaire oefeningen zijn belangrijk om spiermassa te behouden, de stofwisseling te stimuleren en de algehele gezondheid te verbeteren.
3. Stressreductie: Regelmatige beoefening van stressreductietechnieken zoals meditatie, yoga, en ademhalingsoefeningen kan helpen om stemmingswisselingen en stress te beheersen.
4. Slaaproutine: Een consistente slaaproutine met voldoende nachtrust ondersteunt het herstel en de algehele gezondheid.

Conclusie

Door een holistische benadering, die zowel fysieke als emotionele aspecten omvat, kan de fysiotherapeut Els helpen om haar klachten effectief te beheren en haar kwaliteit van leven te verbeteren tijdens de overgang. Het is belangrijk om een gepersonaliseerd behandelplan op te stellen dat rekening houdt met de specifieke behoeften en doelen van de patiënte.