In maart jongstleden werd het antimalariamiddel hydroxychloroquine wereldberoemd nadat de Amerikaanse president Donald Trump het aanprees als remedie tegen Covid-19. In veel ziekenhuizen wereldwijd, ook in Nederlandse, kregen coronapatiënten het middel destijds toegediend. Het middel verdween echter weer in mei uit de Nederlandse behandelrichtlijn nadat uit verschillende studies bleek dat het niet werkte. Huisartsen werd toen al ontraden het in de vroege fase voor te schrijven tegen corona, vanwege de potentieel gevaarlijke bijwerkingen.
Geldende richtlijnen
Huisarts Rob Elens uit Limburg claimt tien patiënten te hebben genezen met het middel. Hij gelooft niet in de negatieve studies, maar hecht vooral waarde aan studies die positieve effecten van hydroxychloroquine laten zien. Via zijn blog Zelfzorgcovid19.nl roept hij mensen op een door hem opgestelde brief aan hun huisarts te sturen. Daarin stelt de patiënt een behandeling te willen met onder meer hydroxychloroquine, indien hij/zij onverhoopt covid-19 mocht krijgen. In de brief wordt gesuggereerd dat het niet verboden is om het middel te verstrekken. Er wordt een citaat van het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG) aangehaald dat het huisartsen vrij staat van de geldende richtlijnen af te wijken.
Onvoldoende motivering
Volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd klopt deze suggestie echter niet. Een woordvoerder laat weten dat een huisarts van de richtlijnen mag afwijken, maar moet dat wel goed kunnen motiveren. En als het gaat om de toepassing van hydroxychloroquine voor Covid-patiënten, heeft de beroepsgroep al vastgesteld dat hier onvoldoende motivering voor is. Dat betekent dat wanneer een huisarts in dit geval tóch afwijkt, de NHG zou kunnen handhaven. Het NHG zegt bekend te zijn met de brievencampagne en roept huisartsen op de richtlijnen te volgen. Hoeveel huisartsen de brief hebben ontvangen, weet het genootschap niet. Uit ‘onderzoek’ van NRC bleek dat verschillende huisartsen de brief al te hebben ontvangen.
Niet evidence based
Een huisarts uit Rotterdam kreeg de brief van een aantal patiënten. Ze heeft er nog niet op gereageerd, maar is niet van plan het middel te geven. Ze zegt de discussie wel aan te gaan met de patiënten, mochten zij daadwerkelijk corona krijgen. Een huisarts uit Zuid-Holland kreeg het verzoek vorige week van een patiënt. Deze huisarts vond vooral de toon van de brief erg onprettig. De huisarts heeft voor de zekerheid de richtlijn erbij gepakt en daaruit blijkt dat dit middel niet evidence based is. Zijn assistente heeft de patiënt vervolgens gebeld om door te geven dat de huisarts het verzoek niet ging ondertekenen. Een Limburgse huisarts kreeg de brief ook onder de neus. Hij neemt het verzoek ‘niet serieus’ en keurt de brievencampagne af. Hij vindt dat huisartsen in een tijd van veel onzekerheid over deze zeer ernstige pandemie, samen moeten optrekken achter de daarvoor opgeleide specialisten. Volgens hem weten huisartsen het niet beter dan de virologen en infectiologen die met het onderzoek in de frontlinie bezig zijn. Ook in West-Brabant hebben meerdere artsen de brief ontvangen. Voor zover bekend bij Fraukje Hazen-Mulders, voorzitter van de huisartsenkring in die regio, zijn de huisartsen niet meegaan in het voorschrijven van deze offlabel-medicatie.
Huisarts Elens zelf zegt dat hij voldoende wetenschappelijke onderbouwing heeft om de werking van hydroxychloroquine aan te tonen. In het voorjaar overleden diverse patiënten van hem aan covid-19. Vervolgens is hij het middel hydroxychloroquine gaan voorschrijven en tien patiënten op rij herstelden van het virus. Volgens Elens kan dat geen toeval meer zijn. En zodra hij weer ernstig zieke covid-patiënten krijg, zal hij het middel, na overleg met de patiënt, familie en apotheker, weer inzetten.
Bron: nrc.nl
Beeld: © Halfpoint / stock.adobe.com
