Vermoeidheid na diensten komt veel voor
Een recente peiling van beroepsorganisatie NU’91 onder bijna 2.100 zorgprofessionals laat zien dat meer dan de helft zich regelmatig of voortdurend uitgeput voelt na een dienst. Dit wijst op een structureel probleem in de werkbelasting binnen de zorgsector.
Slaapproblemen en lichamelijke klachten
37 procent van de deelnemers meldt slaapproblemen die samenhangen met het werk. Daarnaast zijn klachten als hoofdpijn en pijn in de nek, schouders en rug wijdverbreid. Deze klachten treden vooral op bij zorgverleners die frequent onregelmatige diensten draaien.
Onregelmatige diensten en mentale belasting
Van de ondervraagden geeft 36 procent aan dat hun gezondheidsklachten in verband staan met onregelmatige werktijden. Ook mentale druk speelt een grote rol. Veel zorgprofessionals voelen zich tekortschieten doordat zij niet altijd de zorg kunnen bieden die zij wenselijk achten. Enkele van hun reacties:
- “We moeten steeds vaker prioriteren: wie krijgt zorg, wie niet? Dat gaat tegen mijn zorgethiek in.”
- “Het werk is nooit af. Je loopt achter de feiten aan en hebt voortdurend het gevoel iemand in de steek te laten.”
- “Ik voel me dagelijks tekortschieten. Er is geen tijd voor een praatje of om iemand rustig te wassen. Dat knaagt.”
Pleidooi voor verbetering
Femke Merel van Kooten, voorzitter van NU’91, benadrukt dat deze signalen niet nieuw zijn, maar wel zorgwekkend. Volgens haar zijn structurele aanpassingen nodig om de druk te verlagen. NU’91 pleit onder meer voor betere roosters met balans tussen werk en privé, zeggenschap over werktijden en voldoende ruimte voor rustmomenten. Deze punten vormen de kern van een reeks aanbevelingen die binnenkort worden gepresenteerd.
Steun vanuit omgeving en team
Ondanks de hoge belasting melden veel zorgprofessionals ook positieve ervaringen. Zo ontvangt 69 procent veel steun vanuit hun privésituatie, zoals partner of familie. Daarnaast voelt 60 procent zich gesteund door collega’s. Opvallend is dat 57 procent aangeeft zich vaak of altijd energiek te voelen op het werk, ondanks de druk. Volgens Van Kooten zijn deze factoren belangrijk om overbelasting te beperken, maar niet voldoende zonder aanpassingen op organisatieniveau.
Noodzaak tot verandering
De fysieke en mentale belasting binnen de zorg is op dit moment te groot, stelt NU’91. Het risico op uitval en vertrek is aanzienlijk, en dat heeft gevolgen voor de continuïteit van zorg. De sector staat voor de opgave om het werkklimaat duurzaam te verbeteren. Daarvoor is niet alleen inzet nodig van beleidsmakers en werkgevers, maar ook actieve betrokkenheid van zorgprofessionals zelf. Hun ervaringen vormen de basis voor toekomstbestendige oplossingen.