Afvallen met Ozempic is populair. Het medicijn behoort tot de groep incretine-achtige stoffen, die een belangrijke rol spelen in de regulatie van de glucosestofwisseling en eetlust.
Wat is Ozempic?
Ozempic is een injecteerbaar medicijn op recept, voornamelijk bedoeld voor de behandeling van type 2 diabetes. Het werkzame bestanddeel in Ozempic is semaglutide, een stof die de werking van het darmhormoon GLP-1 (glucagon-like peptide-1) nabootst. Dit hormoon speelt een rol bij de regulering van de bloedsuikerspiegel en de eetlust, door de maaglediging te vertragen en het verzadigingsgevoel te verlengen.
Hoewel Ozempic populair is geworden als middel om af te vallen, is het officieel niet goedgekeurd voor de behandeling van obesitas. Toch schrijven sommige artsen het off-label voor met dit doel, wat mogelijk heeft geleid tot een tekort aan het medicijn. Dit tekort kan problemen veroorzaken voor mensen met type 2 diabetes die afhankelijk zijn van Ozempic.
Hoe werkt Ozempic?
Ozempic maakt gebruik van de incretine-achtige stof GLP-1 (Glucagon Like Peptide 1). GLP-1 is een hormoon dat van nature in de darmen voorkomt en verschillende functies vervult:
- Stimulatie van insulineafgifte: GLP-1 stimuleert de alvleesklier om insuline af te geven na een maaltijd. Insuline reguleert de glucosestofwisseling in de cellen, wat essentieel is voor de energievoorziening van het lichaam.
- Remming van glucagonafgifte: GLP-1 vermindert de afgifte van glucagon, een hormoon dat de stijging van de bloedglucosespiegel bevordert.
- Vertraging van maaglediging: GLP-1 vertraagt de maaglediging, waardoor het hongergevoel afneemt en de voedselinname wordt verminderd.
Gewichtsverlies met Ozempic: Effectiviteit en duurzaamheid
Uit verschillende studies, gesponsord door fabrikant Novo Nordisk, blijkt dat semaglutide effectief kan zijn bij gewichtsverlies. In gecontroleerde onderzoeken, waarbij proefpersonen werden begeleid bij gezond eten en voldoende bewegen, verloren deelnemers die wekelijks 2,4 mg semaglutide injecteerden gemiddeld 10% tot 16% van hun lichaamsgewicht binnen 68 weken. Dit staat in schril contrast met de 2% tot 6% gewichtsverlies bij de placebogroep. Het is echter belangrijk om te benadrukken dat deze resultaten werden behaald met intensieve begeleiding en dat het niet duidelijk is of semaglutide zonder deze begeleiding even effectief is.
Ozempic en gezondheidsvoordelen
Naast gewichtsverlies suggereert onderzoek dat Ozempic ook gunstige effecten kan hebben op de bloeddruk en het cholesterolgehalte. Bovendien kan het bij mensen met type 2 diabetes het risico op hart- en vaatziekten, zoals hartaanvallen en beroertes, verminderen. Een studie uit 2016 toonde aan dat een wekelijkse dosis van 0,5 tot 1 mg semaglutide het risico op deze aandoeningen met 26% verminderde bij zwaarlijvige mensen met diabetes type 2. Recente onderzoeken geven aan dat ook zwaarlijvige mensen zonder diabetes, maar met een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten, een verminderd risico van 20% op dergelijke aandoeningen kunnen hebben bij gebruik van semaglutide.
Bijwerkingen
Zoals bij elk medicijn kan Ozempic bijwerkingen veroorzaken. De meest voorkomende zijn maag- en darmklachten zoals misselijkheid, diarree, overgeven en constipatie. Ernstigere bijwerkingen zijn zeldzaam maar kunnen betrekking hebben op de galblaas, pancreas, maag en lever. Er zijn ook meldingen geweest van gedachten aan zelfmoord en zelfbeschadiging, wat momenteel door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) wordt onderzocht.
- Veelvoorkomende bijwerkingen: Maag- en darmklachten zoals misselijkheid, diarree, overgeven en constipatie zijn de meest gerapporteerde bijwerkingen.
- Ernstige bijwerkingen: Hoewel zeldzaam, zijn er meldingen van galblaasproblemen (cholelithiasis), pancreasontsteking, maagverlamming en leverproblemen.
- Mogelijke psychologische effecten: Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) onderzoekt momenteel meldingen van zelfmoordgedachten en zelfbeschadiging bij het gebruik van Ozempic.
Gebruik van Ozempic in de huisartsenpraktijk
Voor huisartsen is het belangrijk om de juiste balans te vinden tussen de voordelen van gewichtsverlies en de mogelijke risico’s van Ozempic. Bespreek met patiënten de volgende punten:
- Geschiktheid: Niet iedereen komt in aanmerking voor Ozempic. Patiënten met een voorgeschiedenis van pancreasontsteking, ernstige nierinsufficiëntie of diabetische retinopathie moeten extra voorzichtig zijn.
- Bijwerkingen: Informeer patiënten over mogelijke bijwerkingen en de noodzaak van een geleidelijke dosisopbouw.
- Langetermijneffecten: Waarschuw patiënten dat gewichtsverlies kan terugkeren na het stoppen met het medicijn, zoals vaak het geval is bij afslankmiddelen.
De dosering van diabetes- en obesitasmiddelen zoals Ozempic moet langzaam worden opgebouwd. Als bijwerkingen optreden, kan een nog langzamere opbouw helpen.
Er zijn patiënten die goed reageren op een lagere dosis, maar sommigen blijven bijwerkingen ervaren. In die gevallen kunnen zij direct stoppen met het gebruik van het geneesmiddel, aangezien afbouwen niet nodig is.
