Kunstmatige intelligentie helpt huisartsen bij het eerder opsporen van longkanker. Onderzoek van Amsterdam UMC wijst uit dat diagnose tot vier maanden eerder mogelijk is.
Onderzoek: Kunstmatige Intelligentie ondersteunt vroege diagnose longkanker
Uit een studie van Amsterdam UMC blijkt dat kunstmatige intelligentie (AI) huisartsen kan ondersteunen bij het eerder herkennen van longkanker. In sommige gevallen wordt de ziekte tot vier maanden eerder vastgesteld dan via de gebruikelijke diagnostiek. Hierdoor kan een behandeling eerder starten, wat de prognose voor patiënten kan verbeteren.
Analyse van patiëntgegevens
Voor dit onderzoek werden de gegevens van meer dan een half miljoen patiënten uit huisartspraktijken in Amsterdam, Utrecht en Groningen geanalyseerd. De gegevens besloegen een periode van ruim dertig jaar. Van deze patiënten kregen 2386 personen de diagnose longkanker. Bij ongeveer driekwart van hen werd de ziekte pas in een vergevorderd stadium vastgesteld.
Kunstmatige intelligentie en vrije tekst
De onderzoekers maakten gebruik van een machine learning-model dat zowel gestructureerde data als vrije tekst uit de huisartsendossiers analyseerde. Waar traditionele methoden vaak alleen letten op duidelijke symptomen zoals roken of hoesten, kon het algoritme bredere patronen herkennen. Daarbij bleek vooral de vrije tekst in de dossiers waardevolle aanwijzingen te bevatten.
Signalen in medische aantekeningen
Volgens Ameen Abu-Hanna, hoogleraar klinische informatica, kan vrije tekst informatie bevatten die niet direct opvallend is tijdens een consult. Door analyse van deze teksten kon het algoritme patiënten identificeren die op een verhoogd risico stonden, nog voordat er klassieke symptomen zichtbaar waren.
Resultaten en verwachtingen voor de praktijk
Het algoritme bleek in staat om longkanker gemiddeld vier maanden eerder te signaleren. Dit biedt kansen om patiënten eerder te verwijzen en sneller te behandelen. Wel blijkt dat voor elke patiënt die eerder wordt opgespoord, meerdere anderen vervolgonderzoek nodig hebben om de diagnose uit te sluiten.
De onderzoekers benadrukken dat de inzet van deze technologie in de praktijk pas mogelijk is na verdere klinische evaluaties. Daarbij moet ook rekening worden gehouden met praktische en ethische aspecten, zoals de interpretatie van signalen en het voorkomen van onnodige onderzoeken.
Toekomstige mogelijkheden
Hoewel dit onderzoek zich richtte op longkanker, kan dezelfde aanpak mogelijk ook helpen bij het eerder herkennen van andere vormen van kanker die zich vaak pas laat manifesteren. Verdere studies zijn nodig om de inzet van AI breder te kunnen toepassen.
De bevindingen van het onderzoek zijn gepubliceerd in het British Journal of General Practice.
